Το Curiosity Έκλεισε Ένα Χρόνο Στον Άρη

Πριν ένα χρόνο ακριβώς, προσεδαφιζόταν στην επιφάνεια του Άρη το με διαφορά μεγαλύτερο ρομπότ που έχουμε στείλει ποτέ σε άλλο πλανήτη. Ζυγίζει περίπου ένα τόνο και είναι παρόμοιο με ένα μεσαίο αυτοκίνητο σε μέγεθος. Εξοπλισμένο με τελευταίας τεχνολογίας κάμερες, λέιζερ και κάμποσα ακριβή και ακριβά όργανα μετρήσεων, έχει ήδη καταφέρει να μας δώσει πολύτιμες νέες πληροφορίες για τον τέταρτο πλανήτη απ' τον Ήλιο.

Στο φρέσκο βίντεο που κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες η NASA, μπορείς να δεις καρέ-καρέ ό,τι είδαν και τα μάτια του Curiosity αυτούς τους δώδεκα μήνες, συμπιεσμένο σε δύο λεπτά.

Δεν τα πήγε και άσχημα.

Να τα τρία πιο σημαντικά πράγματα που πέτυχε φέτος το Curiosity:

1. Ξέρουμε πλέον πώς να στείλουμε έναν τόνο στον Άρη

Αρχικά, σκέψου πόσο μεγάλο επίτευγμα ήταν η επιτυχής προσεδάφισή του και μόνο. Οι μηχανικοί της NASA είχαν ετοιμάσει ένα επεξηγηματικό βιντεάκι με ατμόσφαιρα μπλοκμπαστερικού τρέιλερ για να μας καθηλώσουν στο livestream. Επειδή ο Άρης είναι μακριά και η ραδιοφωνική επικοινωνία έχει αρκετά λεπτά καθυστέρηση, όλη η πολύπλοκη ενορχήστρωση της διαδικασίας έπρεπε να προκαθοριστεί με ακρίβεια και να προγραμματιστεί στους υπολογιστές του σκάφους. Καθόλου εύκολη υπόθεση, άλλο που εκ των υστέρων φαίνεται προφανής.

Και τώρα υπάρχει η τεχνογνωσία για να το ξανακάνουμε.

2. Το νερό παλιά ήταν πόσιμο

Μετά έχουμε την σημαντική ανακάλυψη ότι στα σημεία όπου πριν (ένα; δύο; τρία;) δισεκατομμύρια χρόνια κυλούσε νερό, και που σήμερα μοιάζουν με αποξηραμένους ποταμούς, οι συνθήκες ήταν πολύ πολύ ευνοϊκές για την ανάπτυξη ζωής. Σε φάση, το νερό ήταν πόσιμο. Και γιατί δεν υπάρχει πια ζωή εκεί; Και αφού είναι τόσο πιθανό να ζούσε κάτι εκεί κάποτε, γιατί εμείς δεν βρήκαμε ακόμα στοιχεία; Πολύ καλές ερωτήσεις. Και να τι απάντησαν οι μηχανικοί του Curiosity σε προχθεσινό AMA στο reddit:

Over millions of years the water evaporated because the atmosphere got too thin to support it in liquid form. Mars does not have a global magnetic field the way Earth does, which helps shield the atmosphere from stripped away by the sun's damaging radiation. So while there is plenty of CO2 and H2Ο ice, no liquid is possible. If life arose on Mars, it would have been millions or even billions of years ago, and preserving evidence of life for billions of years is very hard. So the evidence could be there and we haven't found it, or life didn't arise. We have to find out!

(Τι τέλειο πράγμα τα AMA του reddit! Which brings us to...)

3. Ο κόσμος των social media αγαπάει το @MarsCuriosity

Λίγους μόνο μήνες πριν ξετρελαθεί το ίντερνετ με τα καμώματα του Κρις Χάντφιλντ από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, το διάστημα είχε κερδίσει την προσοχή μας χάρη στην ομάδα που διαχειριζόταν το Twitter account του Curiosity. Έγραφαν σε πρώτο πρόσωπο, σαν να τουιτάρει το ίδιο το ρομπότ, ενώ αντί για ξερές ανακοινώσεις ειδήσεων έβαζαν μέσα και καλαμπούρια.

Έπιασε.

Αυτή τη στιγμή μία άλλη γνωστή αποστολή της NASA, το Cassini που τριγυρνάει στον Κρόνο, έχει περίπου 300.000 followers, ενώ το Curiosity έχει 1.300.000. Μακάρι το ενδιαφέρον του κόσμου για αυτά τα πρωτόγνωρα πράγματα που πετυχαίνει η ανθρωπότητα στον καιρό μας να συνεχίσει να αυξάνεται.

Και αφού υπάρχει στο ποστ ειδικό section για τα social media, κάνω τιμητική αναφορά στο @sarcasticrover, το Twitter account του Καναδού κωμικού Ζεσόν Φιλιετρώ (ή κάπως έτσι). Φαντάσου προσωποποιημένο το Curiosity σαν έναν αργόμισθο δημόσιο υπάλληλο που μετά το 7μηνο ταξίδι προς τον Άρη είχε το attitude "Πω, φίλε, σκυλοβαρέθηκα. Οι ταινίες στο διαστημόπλοιο ήταν χάλια." Εδώ μπορείς να διαβάσεις μια συλλογή από σαρκαστικά tweets που σχολίαζαν τη δραστηριότητα του ρομπότ, τα οποία καθόλου δεν αποκλείεται να συνέβαλαν στη δημοτικότητα που απολαμβάνει η αποστολή του Curiosity, ένα χρόνο τώρα.

Αυτά μάθαμε λοιπόν λίγο πολύ, συν το σχετικά δυσάρεστο ότι η ακτινοβολία σ' εκείνα τα μέρη θα 'ναι πολύ ανθυγιεινό πράγμα για τους ανθρώπους που (ελπίζουμε ότι) θα πάνε εκεί σύντομα. Πρέπει να βρεθεί μια λύση στο πρόβλημα λοιπόν.

Και στο μεταξύ, το Curiosity θα συνεχίσει με τρυπάνια και λέιζερ να παίρνει δείγματα πετρωμάτων από τον κρατήρα Γκέιλ και το όρος Σαρπ, να κάνει χημικές αναλύσεις και να μας στέλνει τα στοιχεία.

Ένας χρόνος Curiosity:
Προσομοίωση και επεξήγηση της προσεδάφισης
Το μετέπειτα βίντεο της περσινής προσεδάφισης
Οι αντιδράσεις των ανθρώπων της NASA στην προσεδάφιση

Πρώτες φωτογραφίες απ' τον Άρη
Το Curiosity τραβάει φωτογραφίες τον εαυτό του
Οι πρώτες μετρήσεις της ακτινοβολίας στην επιφάνεια του Άρη
Η πρώτη τρύπα που έσκαψε
Το φανταστικό Street View του Άρη
Η μεγαλύτερη ανακάλυψη του Curiosity μέχρι στιγμής: Το νερό του αρχαίου Άρη μπορούσες να το πιεις! (δηλαδή, είναι παράλογα απίθανο να μην υπήρχαν μικροοργανισμοί εκεί)
Πώς ο Ήλιος μπλοκάρει ενίοτε τις τηλεπικοινωνίες μας με τον Άρη
Οι δεύτερες μετρήσεις της ακτινοβολίας, όχι και τόσο ευχάριστες αυτή τη φορά

Bonus: Τα παιδιά του phdcomics ξεναγούνται στις εγκαταστάσεις της NASA, πλάι σε μία λειτουργική ρέπλικα του Curiosity

(*) Την τελευταία φωτογραφία του ποστ δεν την έχει τραβήξει το Curiosity, αλλά το -μικρότερο σε μέγεθος, μεγαλύτερο σε ηλικία- Opportunity. Που είναι ακόμα εκεί και δουλεύει, δέκα σχεδόν χρόνια μετά την άφιξή του. Οπότε η ευχή για το Curiosity μάλλον είναι "και στα δικά του".